BİLDİRGE a. Bir topluluğun siyasal bir sorun hakkında görüşlerini bildirmek, bir partinin programını açıklamak üzere yayı mladığı kamuoyun...

BİLDİRGE a. Bir topluluğun siyasal bir sorun hakkında görüşlerini bildirmek, bir partinin programını açıklamak üzere yayı mladığı kamuoyun...
Willem BİLDERDİJK , hollandalı şair (Amsterdam 1756 - Haarlem 1831). Fransızların Hollanda’ya girmesi sırasında (1795) ülkesinden ayrıldı...
BiLBOQUET a. (fr. söze.). Uçlarından biri hafifçe dışbükey, öteki sivriltilmiş küçük bir sopaya iple bağlı, delikli bir toptan oluşan oyun...
BİLBİS ya da BİLBEİS, Mısır’da kent, Aşağı Mısır’da, Kahire’nin K.-D.’sunda; 58 400 nüf. Dokuma sanayisi.
BİLBİLİS. Esk. coğ. İspanya’da (Tarra-conensis) kent. Ozan.Martialis burada doğdu. Yapılan kazılarda, Eskiçağ’dan kalma yıkıntılar ortaya ç...
Yazar Kemal BİLBAŞAR Türk hikâye ve roman yazarı (Çanakkale 1910 - İstanbul 1983). Edirne Öğretmen okulu’nu (1929) ve Gazi eğitim enstit...
Francisco BİLBAO şilili deneme yazarı (Santiago 1823-La Plata, Arjantin, 1865). La Mennais, Edgar Quinet ve Michelet' nin dostuydu. ...
BİLBAO, İspanya’da kent, Vizcaya ilinin merkezi; 383 798 nüf. (1990). Eski bir demir filizi çıkarma (hızla gerilemektedir) merkezi olan Bi...
İLASPUR, Hindistan’da kent, Madh-ya Pradeş’in doğu kesiminde; 190 911 nüf. (1991).
BİLARDO a. (ital. söze.). Kayağantaş döşeli zemini yeşil çuhayla kaplı, kenarlarında kauçuk şeritler bulunan dikdörtgen bir tahta masa üze...
BİKİNİ, Mikronezya’da mercan adası, Marshall takımadalarında. ABD, 1946’ dan başlayarak burada atom denemeleri gerçekleştirdi. BİKİR ya d...
BİKFAYE, Lübnan’da yerleşme, Lübnan dağında, Beyrut’un K.-D.’sunda (yüksl. 910 m); 6 000 nüf. Kaplıca merkezi. Turizm.
BİKARBONAT a. (fr. bicarbonate) Kim. 1. Formülü MHC03 olan hidrojen karbonatların yaygın adı. (Formüldeki M, alkali bir metali gösterir.) ...
BİJELJİNA KENTİ Bosna-Hersek’te kent, ülkenin kuzey kesiminde: 25 000 nüf. Metalürji.
Cemal BİJEDİC Yugoslav devlet adamı (Moştar 1917 - Saraybosna yakınları 1977). İkinci Dünya savaşı’nda Bosna -Hersek’te direniş hareketin...
Willy DE LA BİJE hollandalı dansçı (Leiden 1934). Ülkesinde, Giselle'i ilk kez yorumladı. Hollanda dans tiyatrosu’nun kurucuları ara...
Üstad Kemaletti BİHZAD hakkında bilgi iranlı ressam, minyatürcü (? - [?] Tebriz [?] 1537). İlk minyatür çalışmaları göz önüne alındığında ...
BİHUŞ ANLAMI sıf. (fars. bi- ve hüş, akıl’dan bihuş). Esk. 1. Akılsız, beyinsiz, sersem, şaşkın: “Kilid-i natıka bihuş olup düşerse kuvvet...
BİHTEREK a. (fars. bihterek). Esk. Eski İran’da ay yılını güneş yılına uydurmak amacıyla, 120 yılda bir on üç ay olarak kabul edilen yıl. ...
BİHASIL sıf. (fars. bi- ve ar. hâşıl'öan bihâşıl). Esk. Sonuçsuz, verimsiz, k:sır. —Kur. tar. Geliri az, geniş vakıf ve dirlik toprakl...
BİHARİLER, Hindistan’ın kuzey kesiminde, özellikle Bihar’da yaşayan halk. Aynı dili konuşan 40 milyonu aşkın nüfuslu müslüman bir topluluk...
BİHARİ hindisi a. Magadhiden türeyen, hindiyle (Doğu hindisi) akraba olan hint-ari dili. (Orissa ve Varanasi’de yaklaşık 40 milyon kişi ta...
BİHAR kenti Hindistan’da kent, Bihar’da, Patna’nın G.-D.’sunda; 200 976 nüf. (1991).
BİLANÇO a. (ital. bilancio'dan). 1. Bir kuruluşun mali durumunun özeti. (Bk. an-sikl. böl. Muhs.) —2. Bir durumun ya da bir gelişmenin...
BİLALİ HABEŞİ, Bilal bin Rebah ve İbni Hamame de denir, İslam dininin ilk müezzini (? - Şam 641). Habeş kökenlidir. Mekke'de Cumah bin...
BİLAL Arap, türk halk şairi (İstanbul XIX. yy. sonu - XX. yy. başı). Tulumbacılık yaptı. İstanbul’un semai kahvelerinde destan, koşma ve m...
BİKSİN FORMÜLÜ (fr. bixiné). Org. kim. Formülü C25H34O4 olan polienli asit ester; Bixa orellana (rocou) tohumlarından elde edilir ve Orléa...
İKROMATLAMAK f. Foto. Potasyum bikromata daldırmak. (Bikromatlanan jelatin ışık aldıktan sonra çözünmez hale gelir.)
BİKROMAT a. Fotoğrafçılıkta tespit edici etkerv olarak kullanılan ve iki değerli Cr2 O72" anyonu olan tuzların genel adı. —AnsİKL. Fo...
Sie waren biko lem yumrularının engeniş çapı(bikondilyen çap) esas alınarak ölçülendirsek genişliği (kol bikondiyengenişliği) ya da diz g...
Kemalettin BİHZAD Üstad, iranlı ressam, minyatürcü (? - [?] Tebriz [?] 1537). İlk minyatür çalışmaları göz önüne alındığı...
BİHAR, Hindistan’da eyalet, kuzeyde Ganj ovasının bir bölümünü, güneydeyse Dekkan’ın kuzey-doğu kesimini (Çota Nagpur) içine alır; 174 000...
BİHAC, türkçe Bihke, Bosna Hersek’in kuzey batı kesiminde kent, Sava ırmağının başlıca kollarından biri olan Una ırmağı kıyısında; Zagreb’...
Marie François XavierBİCHAT , fran-sız anatomi bilgini (Thoirette, Jura, 1771-Paris 1802). Desault’nun öğrencisi ve dostuydu, ölümünden so...
BİCAYE ya da BECAYE, Cezayir'de liman kenti, il merkezi, Cezayir’in D.’ sunda, Bicaye körfezi kıyısında, Summan çöküntüsünün ağzında, C...
İtalyan mimar, sahne düzen-mimarı desen leyicisi, ressam ve gravürcüler ailesi olan Louvre müzesi, Paris Galli ailesinin lakabı (ailenin ge...
BİBİ MÜNECCİME HATUN, Harizmşahlar ve Anadolu Selçuklu saraylarında hizmet eden bilici kadın. Astroloji (ilm-i nücum) alanındaki bilgisi il...
Gheorghe Dimitrie BİBESCU Eflak Voyvodası (Craiova 1804 - Paris 1873). 1842’de Eflâk milletvekili ve muhalefetin lideri oldu; prens Alexa...
Prenses Marthe Lahovary BİBESCO Rumen asıllı transız kadın edebiyatçı (Bükreş 1888 - Paris 1973). Yakınlık duyduğu edebiyatçıları (Prous...
BİBERON NASIL BULUNDU Bebekleri yapay olarak beslemeye yarayan,ağzına emzik geçirilmiş, dereceli cam ya da plastik şişe; bu şişenin içerdiği...
BİBERİYE ya da BİBERYA a. Karşı-lıklı dizilmiş, uzun saplı, üst yüzü koyu yeşil alt yüzü beyaz, hep yeşil yaprakları, kısa salkım biçiminde...
BİBERACH, Federal Almanya’da (Baden Württemberg) kent, Karaorman’da, Ulm’un G. -B.’sında; 28 500 nüf. Teknoloji enstitüsü. Fransızlar 1796 ...
Türk foto muhabiri Mehme BİBER (Es-kicuma 1931). Gazeteciliğe Bursa’d.a Ant gazetesinde başladı (1948). Çeşitli İstanbul gazetelerinde v...
Necdet BİBER , türk opera şarkıcısı (İstanbul 1914 - Ankara 1976). İstanbul Belediye konservatuvarı’nda başlayan şan eğitimini, Ankara De...
BİBER HAKKINDA BİLGİ 1. Meyvesi sebze ya da baharat olarak kullanılan capsicum türünden birçok bitkiye verilen ad; bu bitkilerden bir bölüm...
BİBENZİL (fr. bibenzyle). Org. kim. Formülü C6H5—(CHg)? —<C6H5 olan hidrokarbon; sodyumun, benzil klorüre etkimesiyle elde edilir. (Eş...
BİBEHRE (fars. bî- ve behre'den bi-behre). Esk. 1. Nasipsiz, mahrum: "Sa-miye hanım, musikiden büsbütün bibeh-re değildi” (Yakup ...
Yazar Bernardo BİBBİENA DÖVİZİ, le denir), İtalyan yazar (Bibbiena, Arezzo yakınında, 1470 - Roma 1520). Diplomat ve kardinaldi. Boccacio...
Yazar Michel BİBAUD fransızca yazan kana-dalı yazar (La Côte-des-Neiges, Montréal yakınında, 1782 - Montreal 1857). Birçok siyaset ve ed...
BİBAN dağları, Cezayir’de kütle; Tel Atlasları’nın bir bölümüdür. Titteri dağlarını D.’ya doğru devam ettiren Biban dağları, Beni Sliman ov...
BİATLON (fr. biathlori). Kuzey ülke-( lerinde uygulanan bir tür kayak sporu; bir mukavemet yarışını ve bir tüfekle atış yarışını içerir. ...
BİAT ya da BEYAT a. (ar. bîat). Esk. 1. Birinin egemenliğini kabul etme, buyruklarına uyacağını belirtme. —2. El sık-I ma. —3. Etek öpme, —...
BİASİLİS, BİYASSİL ya da PİYAS-SİLİ , Hitit kralı Şuppiluliuma l’in oğlu (İ.Ö. XIV. yy.). Şuppiluliuma I Kargamış’ı ele geçirince oğlunu bu...
Guido BİASİ İtalyan ressam (Napoli 1933). Gerçeküstücülükten etkilenerek, Fransa’daki "Phases” grubuna katıldı. 60’lı yıllardan baş...
BİLGE BİAS Yunanistan’ın yedi bilgesinden biri olduğu söylenir. Hukukçuydu. İ.Ö. 570’e doğru Priene’de doğdu. Sitesinin yasalarını düzenle...
BİAS. Yun. mit. İdomeneus’un oğlu. Ne-leus’un kızı Pero ile evlenebilmek için şart koşulan denemeyi başardı: Phylakos’un çok iyi korunan sü...
BİARRİTZ, Fransa’da kanton (Pyrénées-Atlantiques) merkezi, Bask ülkesi kıyısında, Bayonne’un 7 km B.’sında; 29 000 nüf. (1991). Eski balıkç...
BİARMİA, Beyaz deniz kıyılarının kürk tüccarları olan Biarmlar’ın ülkesi. Kola yarımadasından, kuzey Dvina nehri ağzına kadar uzanıyordu. V...
EL BİAR Cezayir kentinde konut semti, Cezayir yerleşmesinin batı kesiminde, Sahel tepelerinde; 98 500 nüf.
BİANOR Koyu renkli küçük örümcekleri içeren cins. (Bedeni pas rengi ya da kızıl tüycüklerle kaplıdır. Karnında beyaz lekeler vardır. Sıçra...
Luciano BİANCİARDİ İtalyan yazar (Grosseto 1922 - Milano 1972). Mizah romanları yazdı (L 'integraziorıe, 1960; La vi-ta agra, 1962). ...
Ranuccio BİANCHİ-BANDİNELLİ İÎ İtalyan arkeolog (Siena 1900 - Roma lc" 1975). Roma Üniversitesi’nde arkeoloji dersleri verdi. İtaly...
Luigi BİANCHİ İtalyan matematikçi (Parma 1856 - Piza 1928). Pisa Üniversitesinde profesörlük ve Pisa Yüksek öğretmen okulu’nun müdürlüğü...
Nicomede BİANCHİ İtalyan tarihçi (Reggio nell’Emilia 1818 - Torino 1886). Modeno ve Reggio geçici hükümeti üyesi sıfatıyla 1848 ulusal e...
Thomas Xavier de BİANCHİ fransız türkolog (Paris 1783 -ay.y. 1864). Türkçe, arapça, farsça öğrendi. Paris’te, türk-çe çevirmeni olarak ç...
Francesco BİANCHİ İtalyan besteci (Cremona 1752 - Hammersmith, İngiltere 1810). Jommelii’nin öğrencisi. Paris, Milano ve Venedik’te çalıştı...
BİALYSTOK, Polonya’ nın K.-D. kesiminde, kent, voyvodalık merkezi; 268 100 nüf. (1990). Dokuma (pamuk, yün), makine, besin ve kereste sanay...
BÎALOWIEZA, Polonya’da ormanlık kütle (580 km2), Bialystok yakınında. Bia-lowieza’nm bir bölümü Beyaz Rusya topraklarında uzanır (710 km2 b...
BİALOSZEWSKİ (Miron), polonyalı yazar (Varşova 1922). İlk kitabı (la Tournure des choses [fr. çev. j, 1956), kent yaşamının mit’lerini ve g...
BİALOGARD, Polonya’da kent, Kosza-lin yakınında; 23 000 nüf. Demiryolu merkezi. Kereste ve deri işçiliği. Elektrikome-kanik
BİALİL a. (fr. biallyle). Org. kim. Formülü H2C = CH-(CH2)2-CH = CH2 olan dienli hidrokarbon; magnezyumun, alil bromüre etkimesiyle elde e...
BÎALİK (Hayim Nahman), ibranice yazan edebiyatçı (Rady, Jitomir yakınında, Ukrayna, 1873 - Viyana 1934). Şair, romancı, eleştirmen, çevirme...
BİALA PODLASKA, Polonya’da (Podlaska) kent, voyvodalık merkezi, Beyaz Rusya yakınında ; 35 000 nüf. Dokuma ve kereste sanayileri. Makine ya...
BİAGİ (Vittorio), İtalyan dansçı ve koreg-raf (Viareggio, Toscana, 1941). 1958 -1960 arasında Milano’da la Scala’da,1901 - İT '5 arasın...
BİAFRA CUBIHiYRİYETİ Afrikada devlet. Nijerya'nın kuzey kesimindeki müslüman ve geleneklerine bağlı halklar (özellikle Hausalar ve Pöl...
BİA, Fildişi Kıyısı’nın doğu kesiminde ırmak (Gana’da doğar), Aby denizkulağı-nın kolu. —Ayame’de bara; ve hidroelektrik tesisi.
BIZIK a. Seksol. Cinsel doyum için kullanılan dikleşmiş penis biçiminde ağaçtan, köseleden, fildişinden, vb. yapılmış alet.
BlYITLI, Aydın’ ın Koçarlı ilçesi merkez bucağına bağlı belde; 3 754 nüf. (1990). Belediye.
BlYIKTAY (Ömer Halis), Türk asker (Erzincan 1883 - İstanbul 1939). Harp oku-lu’nu bitirdi (1905). Türk-İtalyan savaşı nedeniyle Harp akadem...
BIYIKUOĞLU (Mehmet Tevfik), Türk tarihçi, yazar, asker ve diplomat (Çanakkale 1899 - Ankara 1961). Harp okulu’ nu (1908), Harp akademisi’ni...
BIYİKUBAUK a.Tatlı sularda yaşayan, üstdudağında iki çift bıyık bulunan, sırt ve kısa anal yüzgeçleri olan kemikli balık. (Türkiye’deki en ...
BIYIKLI ÖTLEĞEN a. Küçük ötücü kuş. (Bil. a. Lusciniola melanopogon; sinekkapangiller familyası; boyu 13 cm.)
BIYIKLI MEHMET PAŞA imrahor, Türk beylerbeyi (öl. Diyarbakır 1524). Enderun’da yetişti. Çeşitli saray hizmetlerinde yükselerek baş imraho...
BIYIKLI MAYMUN a. Ekvator Afrika-sı’nda yaşayan, mavi suratlı maymun. (Bil. a. Cercopithecus cephus; uzunkuy-ruklumaymungiller familyası.) ...
BIYIKLI ALİ PAŞA (Silahtar), Türk sadrazam (İstanbul ? -ay.y. 1755). Ayasofya evkafı kâtibi Mehmet Efendi’nin yanına girdi. Bir süre müezzi...
BİLİNA a. (rusça söze.) Ed. Eski Rusya’ da epik şarkı. —ANSİKL. Bılinalardaki kahramanlar, Mu-romlu İlya gibi efsane kişileri olabileceği ...
BILDIRCIN 1. Kekliğe benzeyen, kahverengimsi tüylü küçük kuş. (Bil. a. Coturnix coturnix; sülüngiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.] —2. Bı...
BIKKIN sıf. Sürekli aynı şeyi yinelemekten usanç duyan kimse; bunu ortaya koyan şey için kullanılır; bezgin: Önündeki dosyaları bıkkın bir ...
Bıhtaşı. Yörs. Açık yerlerde oynanan bir çocuk oyunu. (Çocuklardan biri, bacaklarının arasından arkaya doğru bir taş atar. Taşın düştüğü ye...
BIDIK sıf. ve a. Halk. 1 .Kısa,tıknaz kimse için kullanılır: Bıdık oğlan. —2. Küçük, ufak meyve için kullanılır: Bıdık elmalar.
BIÇKI a. İki kulpa tutturulmuş dişli bir ağızdan oluşan, ileri geri hareketlerle ağaç kesmeye, kereste yapmaya yarayan el aygıtı. || Bıçkı u...
Sinan BlÇAKÇIOĞLU , türk karikatürcü (İstanbul 1931). İstanbul Devlet güzel sanatlar akademisi’nde okudu. Akbaba, Taş, Dolmuş gibi dergiler...
BIÇAK a. 1. Bir sapla keskin bir ağızdan oluşan kesme aygıtı: Ekmek bıçağı. Meyve bıçağı. (Bk. ansikl. böl.) —2. Bir aygı- Ali Bhutto tın k...
BICIR BICIR be. Konuşmanın sürekliliğini, mutlu bir ortamda geçtiğini vurgular: Sabaha kadar bıcır bıcır konuştular.
BICILGAN a. Vet. Atlarda ve sığırlarda, bukağılık .ve topuk bölgesinde, iltihapla birlikte görülen deri çatlağı. ♦ sıf. Azmış, yayılmı...
BHUTTO (Benazir), pakistanlı siyasetçi (Karaçi 1953). ABD’dş Harvard, Ingiltere’de Oxford üniversitelerinde felsefe, siyaset, ekonomi ve ul...
Zülfikâr Ali BHUTTO pakistanlı devlet adamı (Larkana, Sind eyaleti, 1928 - Ra-valpindi 1979). Racput asıllı, büyük toprak sahibi zengin b...
BHUTAN DEVLETİ Asya'da devlet, Doğu Himalayalar'ın güney yamaçlarında; 47 000 km2; 1 500 000 nüf. (1990). Başkenti Thimbu. Resmi di...
BHUMİ -BHUMİBOL ADULYADEJ, Rama IX adıyla Tayland kralı oldu (Cambridge, Massachusetts, 1927). 1946'da anlaşılmaz bir biçimde ölen kard...
BHUBANESVAR, Hindistan’da kent, Orissa eyaletinin merkezi, Kattak'ın güneyinde 411 542 nüf. (1991). Havalimanı. Siva kültünün çok eski b...
BHRİGU, Mahabharata destanı'nda ve Purana efsanelerinde de geçen bir Veda bilgesi.
BHOTİALAR ya da BHOTİYALAR, Sikkim, Bhutan ve Nepal'de yaşayan halk. Sayıları 700 OOO'i aşan Bhotialar' ın, IX. yy.'dâ Tibe...