BİLBAO, İspanya’da kent, Vizcaya ilinin merkezi; 383 798 nüf. (1990). Eski bir demir filizi çıkarma (hızla gerilemektedir) merkezi olan Bilbao, 800 000’i aşkın nüfuslu bir yerleşme alanının (Nervıûn ırmağının halici boyunca uzanır; özellikle Ba-racaldo, Lejona, Portugalete, Sestao ve Santurce’yi içine alır). Hâlâ demir-çelik sanayisinin (çelik fabrikaları, haddehaneler) ve ağır metalürjinin (kazan, lokomotif ve gemi yapımı) ağır bastığı (demir-çelik sanayisini kimya [ağır kimya sanayisi, petrol arıtma; eczacılık ürünleri] cam ve çimento sanayileri izler) kent, aynı zamanda da önemli bir bankacılık merkezidir. Dar sokaklı eski kent, Nerviön ırmağının sağ kıyısında yer alır. Yeni kent, XIX. yy.’dan başlayarak sol kıyıdaki platoda genişlemiştir.
* TARİH. 1300 de Vizcaya senyörü Die-go Löpez ae Hcro tarafından kurulan
kent, XV. ve XVI. yy.’da yün dışsatı- . mı ve gemi yapım tezgâhları sayesinde, büyük gelişme gösterdi. XVIII. yy.’da Amerika ile ticaret yapmasının sonucu yi- 1 ne parlak bir dönem yaşadı. Carlista savaşlarından sonra Bask ülkesinin sanayi merkezi oldu. 1936 -1939 İspanya iç savaşı sırasında Bilbao bask cumhuriyetçi birliklerinin en önemli direniş merkeziydi. Demir kuşak ya da Bilbao kuşağı adı verilen 70 km uzunluğunda tahkimli yapılarla çevrili kent, 18 haziran 1937’de, Navar-ralılar ile İtalyan Siyah oklar tümeninin (gerçekte tümenin % 80’ini İspanyollar oluşturuyordu) ortak saldırıları sonucu düştü. (-* İSPANYA İç savaşı.)
• GÜZEL SANATLAR. Gotik üslupta olan Santiago katedrali ile S. Antón kilisesi’nin bulunduğu eski mahalle. Güzel sanatlar müzesi’nin çağdaş sanat bölümünde XIX. yy. ve XX. yy. bask ressamlarının yapıtlarından oluşan zengin bir koleksiyon bulunur.
BİLBAO (Francisco), şilili deneme yazarı (Santiago 1823-La Plata, Arjantin, 1865). La Mennais, Edgar Quinet ve Michelet' nin dostuydu. Liberal ve tanrıtanımaz fikirlerinden ötürü Şili’de kovuşturmaya uğrayarak, ülkesinden ayrılmak zorunda kaldı.
Yorum Gönder